AKIL VE ZEKA OYUNLARININ
PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK SERVİSİNDE KULLANIMI
Çocukların zeka gelişiminde ve kendini ifade etmesinde oyunun önemi büyüktür. Özellikle zeka oyunları, çocuklara zihinsel deneyim sunduğu gibi gerçek hayata da hazırlıyor.
Malesef, okullarımızda öğretmenlerimizin bir çoğu zeka oyunlarını akademik başarı ile bağdaştırmakta ve zeka oyunlarını sadece öğrencilerin "Bilişsel Becerilerini" geliştirmek amacıyla kullanmakta. Akademik başarısı yüksek olan öğrencinin zeka oyunlarında da başarılı olacağı yanılgısına düşmektedir. Ancak akademik başarısı düşük olan Matematik Dersi'nde, Kimya Dersi'nde Türkçe Dersi'nde,Fizik Dersi'nde başarısız olan bir öğrenci;
* Görsel Hafıza Oyunlarında
* Strateji Oyunlarında,
* İşlem Oyunlarında,
* Mekanik Oyunlarda başarılı olabilmektedir.
Öğrencileri değerlendirirken (EQ)Duygusal Zeka ve Çoklu Zeka Kuramı göz ardı edilmekte ve öğrencilerin yetenekleri,ilgileri ve "GİZİL GÜÇLERİ" keşfedilememektedir.
Okullarda öğrencilerimizin ruhsal,sosyal,duygusal,bilişsel ve fiziksel gelişimlerini en iyi bilen ve yorumlayabilen PDR uzmanlarıdır. Bu yüzden PDR uzmanlarının Akıl ve Zeka Oyunları konusunda kendilerini geliştirmeleri ve bu alanda uzmanlaşmaları önem arz etmektedir. (Elbette Akıl ve Zeka Oyunları konusunda branş farketmeksizin bütün öğretmenlerin bu alanda eğitimler alması,kendini geliştirmesi ve zeka oyunlarını kendi branşlarına uyarlayarak müfredata entegre etmesi ve derslerinde uygulamasıda önemli.)
Akıl ve Zeka Oyunlarını Rehberlik Servisinde hangi durumlarda,hangi öğrenciler üzerinde uygulayabiliriz?
Bireysel Öğrenci Çalışmalarında Kullanımı
MEB'de görev yapan bir çok Psikolojik Danışman arkadaşımızın karşılaştığı öğrenci sorunlarından bir tanesi de, içine kapanık,kendisini ifade etmekte güçlük çeken,akranları ile kişiler arası ilişki kurmakta ve sürdürmekte güçlük çeken öğrencilerdir. Bu öğrencilerimiz ile çalışma yaparken zeka oyunlarını da kullanmak fayda sağlayacaktır. Öğrenci, oyun oynarken kendisini daha rahat ve güvende hissetmekte öte yandan kendisini ortaya koyabildiğinden ötürü sosyal bir başarı hazzı hissetmekte ve bu sayede kendisine olan güveni artmaktadır. Kişiler arası iletişimde güçlük çekerken, kişiler arası iletişimi sürdürmekte sorun yaşarken oyun sırasında iletişim kurabilmekte ve bu iletişimden kaçınmamaktadır. Aynı zamanda öğrenci kendisi hakkında PDR uzmanına ipuçları verebilmektedir. Sadece bir seanslık bir zeka oyunu sürecinde dahi öğrenci(leri)miz bu becerilerinde ilerleme kaydedebilmekte.
Bu kazanımların yanı sıra öğrenci, zeka oyunları sayesinde;
* kurallara uyma,
* disiplinli davranabilme yetisi,
* hamle yaptıktan sonra sırasını bekleme,
* sabırlı olma,
* empati yapabilme,
* kazanma - kaybetme,
* başarma duygusu gibi "Sosyal ve Ahlâkî Gelişimine" katkı sağlayacak becerileri de kazanabilmektedir.
Arkadaşlık ilişkilerinde problem yaşayan, davranış bozukluğu olan öğrenciler ile de çalışma yaparken Zeka Oyunları kullanılabilir. Bahsettiğim sorunlarda tek kişilik zeka oyunları ve 2 kişilik zeka oyunları kullanılabilir.
Grup Çalışmalarında Kullanımı
Zeka Oyunları, Kaynaştırma Öğrencileri ile çalışma yaparken de fayda sağlamaktadır. Sınıf içerisinde kendisini sınıfa ait hissetmeyen,arkadaşlık kurmakta güçlük yaşayan,kendisini ifade edemeyen, arkadaşları tarafından ötekileştirildiğini ve dışlandığını düşünen özel öğrencilerimiz sınıf arkadaşları ile birlikte 2 kişilik oyunları ya da grup oyunlarını oynadığı zaman kendisini sınıfın bir üyesi, parçası olarak görebilmekte, kalben hissetmektedir. Bu duygular ise kaynaştırma öğrencisinin;
* okula yönelik aidiyet duygusu geliştirmesine,
* sevgi ve şefkat ihtiyacının karşılanmasına,
* okula ve arkadaşlarına karşı olumlu bir tutum gelistirmesine,
* sosyal becerilerinde ve akademik seviyesinde artışa katkı sağlamaktadır.
Günümüz öğrencileri, ilkokul kademesinden ortaöğretim kademesine kadar teknoloji ile iç içe yaşamaktalar. (Uzaktan eğitim süreci bu durumu daha da arttırmıştır.) Tamamına yakını ise bilinçli teknoliji kullanımı konusunda yeterli bilinç ve beceriye sahip değiller.
PDR uzmanları olarak bizler her yıl her sınıf ve kademede "Bilinçli Teknoloji Kullanımı" hakkında öğrencilere seminer vermekteyiz, broşür ve pano hazırlamaktayız. Ancak özeleştiri yapmak gerekirse bu sunum ve seminerler pek faydalı olmadığı kanaatindeyim. Çünkü öğrencilere bilgisayar ve telefonun yerine koyabilecekleri farklı ve özgün bir alternatif oluşturamıyoruz. Öğrenciler özellikle bilgisayar ve telefon başında saatlerce zaman geçirmekte, sanal oyunlara ve bilgisayar oyunlarına kendilerini kaptırabilmektedir.
Çocuklarımızı oyun ve teknoloji bağımlılığından uzaklaştırmak için onlara yeni imkanlar ve uğraşlar sunmak zorundayız. Dikkatlerini ve ilgilerini, kendilerini geliştirebilecekleri daha faydalı bir alana kaydırabilmeyiz. Öğrencilerimizi Zeka Oyunları ile tanıştırarak bu alana yönelmelerini sağlayabiliriz. O zaman Bilinçli Teknoloji Kullanımı konusunda başarıya ulaşacağımıza inancım tam.
Yazımı Bernard Shaw'ın muhteşem tespitiyle bitirmek istiyorum
"Yaşlandığımız için oyun oynamayı bırakmayız, oyun oynamayı bıraktığımız için yaşlanırız..."
Akıl ve Zeka Oyunları Konusunda Nereden Eğitim Alabilirim.?
Değerli Meslektaşlarım eğer MEB’de görev yapıyorsanız Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü “Akıl ve Zeka Oyunları” alanında Hizmetiçi Eğitimler vermektedir. Mebbis aracılığıyla Uzaktan ve Yüzyüze Hizmetiçi Eğitimleri takip ederek başvuru yapabilirsiniz.Akıl ve Zeka Oyunları Eğitici Eğitimlerine başvurunuz kabul edilmesi halinde Zeka Oyunları Formatörü olarak öğretmenlere ve öğrencilere kurslar açabilir bu konuda sizde eğitimler verebilirsiniz.
Özelde de bu eğitimleri veren federasyon,vakıf ve kuruluşlar var. Tavsiye edebileceğim 3 kuruluşdan bahsetmek istiyorum. Bunlar;
1) Tüm Akıl ve Zeka Oyunları Federasyonu (TAZOF) bu alanda eğitim veren öncü kuruluşlardan bir tanesi. Her ilde TAZOF Usta Eğitmenleri mevcut.Başvuru yapmanız halinde Zeka Oyunları Öğreticiliği 1 ve Zeka Oyunları Öğreticiliği 2 kurslarına katılabilirsiniz. ( Bu kurslar ücretli olup 2 kursun ücreti yaklaşık olarak 1000 Tl) Ayrıntılı bilgi sahibi olmak isterseniz. https://www.tazof.org.tr adresini inceleyebilirsiniz. Eğitim içeriği kutu oyunları ve kalem kağıt oyunlarını içermektedir.
2) Türkiye Beyin Takımı (TBT) ise 16 saatlik Öğretmen Eğitimleri vermekte. Dünya Zeka Oyunları Federasyonu’nun şampiyonlarında sıkça kullanılan zeka oyunları türlerine ağırlık verir. Genelde kağıt kalem oyunları ağırlıktadır. Bu eğitim ücretide yaklaşık 1000 tl civarında eğitim sonunda doküman paylaşımı ve eğitim seti ise hediye edilmekte. Ayrıntılı bilgi sahibi olmak isterseniz. www.turkbeyintakimi.com adresini inceleyebilirsiniz
3-) Türkiye Zeka Vakfı (TZV) ise daha çok bu alanda yarışmalar düzenleyerek Zeka Oyunları severleri bir araya getirmekte. Düzenlemiş olduğu yarışmalar ödüllü yarışmalardır. TAZOF ve TBT gibi eğitimleri nadir olmakta ya da MEB ile yapmış oldukları protokol kapsamında Hizmetiçi Eğitimler şeklinde eğitim vermekte. Ayrıntılı bilgi sahibi olmak isterseniz. https://www.tzv.org.tr adresini inceleyebilirsiniz.
NOT: Bu alanla ilgili sormak istediğiniz her türlü soruyu sosyal medya üzerinden bana ulaşarak sorabilirsiniz. Oyun ve zeka dolu günler dilerim.
Sosyal Medya Hesaplarım
Facebook : https://www.facebook.com/AdemSelimKiraz/
İnstagram :psk.dan.aslmkrz
Twitter :psk_dan_aslmkrz
Not : Dileyen meslektaşlarıma ve öğrenci kardeşlerime bireysel oyunlar,çift kişilik oyunlar ve grup oyunları hakkında bilgi verebilir,doküman paylaşımı yapabilirim.
Adem Selim KİRAZ
Psikolojik Danışman
(Akıl ve Zeka Oyunları Formatörü)