DANIŞAN GÖZÜYLE

BİREYLE PSİKOLOJİK DANIŞMA

      Bireyle psikolojik danışmayı ilk defa deneyim edişim Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık dördüncü sınıfların birinci sınıfta bulunan öğrencilere bölümümüzde uygulanan bir projeydi. Bende bu bireyle psikolojik danışma sürecine danışan olarak dahil oldum.Danışan olarak katıldığım bu süreci sekiz oturumda en az yirmi beş dakika en fazla bir saat olarak gerçekleştirdik. Oturumlarımız çok sade bir ortamda gerçekleşti. Oturumlar boyunca danışmanımla karşı karşıya oturarak bu süreci gerçekleştirdik. Görüşmelerimiz Kazansana Giriş genellikle ses kaydı eşliğinde yapıldı ve danışan olarak istediğim zaman bu ses kayıtlarının kesildiği ya da ses kaydını alınmadığı birkaç oturumum oldu. Her danışmanın kendisi tarafından belirlediği bir kuram vardır. Danışmanımdan öğrendiğim kadarıyla pozitif terapi kuramını oturumlarımız için tercih etti. Danışmanımdan her oturumumuzdan sonra oturumlarımızın deşifresini çıkardığını öğrendim. Bazı oturumlarda birim enerji gibi uygulamalarda bulunduk. İsteğimle katıldığım bu psikolojik danışma sürecini keyifli ve faydalı bir şekilde gerçekleştirdik. Bireyle psikolojik danışma süreci bittiği halde şu anda hayatımda olumlu sonuçlar alıyorum. Şu ana kadar birinci sınıfta psikolojik danışma sürecine dâhil olduğum oturumların bir kısmını anlatmış oldum.

Peki o zaman bireyle psikolojik danışmanın tanımı, aşamaları ve  ilkeleri nelerdir?

   İlk olarak psikolojik danışmanın tanımını ifade ederek başlıyoruz. Psikolojik Danışma, bireylerin yaşamlarında olumlu değişikliklerle sonuçlanacak kişisel hedeflerine ulaşmalarına yardımı amaçlayan bir işlemler grubudur.(Özoğlu,1982). Danışanın özgeçmişi, ilgileri, yetenekleri ve üzerindeki baskılar ve etkiler, kararlarının ve öyle veya böyle davranmasının sonuçları hakkında danışanla beraber düşünme süreci psikolojik danışma olarak kabul edilmektedir (Mc Daniel, 1956).

  Psikolojik danışma Lewis’e göre (1970) beş aşamadan oluşuyor. Bu aşamalar;

a-Birinci aşama: Amacı Oluşturma

b-İkinci aşama: Psikolojik Danışma Sürecinin Tanımı

c-Üçüncü aşama: Danışanın Gereksinmelerini Anlama ve Açıklığa Kavuşturma

d-Dördüncü aşama: Amaca Doğru Gelişme

e-Beşinci aşama: Pekiştirme ve Planlama

   Psikolojik danışmanın temel ilkeleri(Arbuckle, 1970);

1-İnsan, temelde kendi kendine karar veren bir yaratıktır.

2-Daha üst düzeyde öz benimseyiş ve öz anlama için danışana yardım edilmelidir.

3-Daha üst düzeyde dürüstlük, özellikle benliğe karşı dürüstlük geliştirmek için danışana yardım sağlanmalıdır.

4- Psikolojik Danışmanın amaçlan, danışmanın değil, danışanın gereksinmelerine dayandırmalıdır.

    Psikolojik danışmanın ilkelerinin temel nitelikleri şunlardır (Patterson,1967);

#Psikolojik Danışma danışandaki gönüllü davranış değiştirmeyi etkilemeyle ilgilidir.

#Psikolojik Danışmanın amacı gönüllü davranış değiştirmeyi kolaylaştıracak koşulları sağlamaktır.

#Tüm ilişkilerde olduğu gibi, psikolojik danışmada da psikolojik danışma amaçlarının belirlediği sınırlar danışana inandırılmalıdır, gösterilmelidir.

#Davranış değişikliğini kolaylaştıracak koşullar görüşme, iletişim yoluyla sağlanmalıdır.

#Dinleme psikolojik danışmanın bir kısmıdır, ama bütün dinlemeler psikolojik danışma değildir.

#Danışman danışanı anlar.

# Psikolojik danışma özel bir görüşme olup, konuşmalar gizlidir, sırdır.

#Danışanın psikolojik problemi vardır ve danışman psikolojik problemi olan danışanla çalışabilecek beceriye sahiptir.

    Psikolojik danışmada en çok kullanılan kuramlar nelerdir?

a-Psikoanalitik Kuramlar:  *Psikoanaliz    *Analitik Psikoloji   *Nesne İlişkileri Kuramı

b-Öğrenme Kuramları:* Davranışçı Terapi   *Bilişsel Davranışçı Terapi   *Bilişsel Terapi                         *Akılcı, Duygusal, Davranışçı Terapi  *Gerçeklik Terapisi

c-İnsancıl Kuramlar:* Bireysel Psikoloji  *Birey Merkezli Terapi  *Gestalt Terapi *Varoluşçu Terapi

d-Postmodern Kuramlar:* Feminist Terapi  *Çözüm Odaklı Kısa Süreli Terapi  *Öyküsel Terapi

   KAYNAKÇA

Özoğlu, Prof.Dr. S. Çetin (2007). Eğitimde Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.

Terzi,Ş.; Tekinalp, B. (2013) Psikolojik Danışmada Güncel Kuramlar. Ankara: Pegem Akademi.

ZEHRA TEKEŞ/KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ