GÜVENGENLİK
İnsan biyopsikososyal bir varlık olarak gereksinimlerini karşılamak, yalnızlıktan kurtulmak, üstesinden gelemediği durumlarda yardım almak kısaca yaşamak için diğer bireylerle ilişki kurmak ihtiyacındadır. Bu nedenle insanlar arasında kurulan bu ilişkilerin niteliği insan için büyük önem taşımaktadır.Bu önem bir takım kavramların oluşmasına neden olmuştur.Örneğin insanın diğer bireylerle sağlıklı ilişkiler kurması, açık ve anlaşılır iletişim tarzını benimsemesi, karşısındaki kişiyi dinleme ve uygun cevabı verme ve etkili davranma gibi kavramlar güvengenliği oluşturur.
Güvengenlik başkalarının haklarına zarar vermeden onları aşağılamadan kişinin kendi hakkını koruması olarak tanımlanabilir. İnsanlar birbirleriyle iletişimdeyken güvengen ve güvengen olmayan davranışlarda bulunurlar.Bu davranışlara örnek verecek olursak kişinin karşısındaki insana normal bir ses tonu ve düzenli bir ritimle konuşması, rahat ve dik beden duruşunda bulunması, anlamlı jest ve mimikler kullanması, ben dilini kullanması güvengen davranışlara örnek olurken; gergin ve kapalı beden duruşunda bulunması, anlamsız jest ve mimikler, aşırı alçak ya da yüksek ses tonu kullanması ve sen dilini kullanması güvengen olmayan davranışlara örnek verilebilir.
Neden bazı insanlar rahat ve güvengen davranışlar sergilerken bazıları da saldırgan ve güvengen olmayan davranışlar sergiler? Bu soruya verilecek en doğru cevap şüphesiz yetiştirilme tarzlarımız içerisinde bulunduğumuz kültür, sahip olduğumuz inançlar ve düşünceler sistemidir.Fakat güvengen davranışlara sahip olabilmemiz için güvengenlik, güvengenlik haklarımız ve güvengenlik tekniklerinin neler olduğunu bilmemiz gerekir.
Güvengenlik haklarımız nelerdir?
(SMİTH, 1998) Güvengenlik haklarımızı aşağıdaki gibi sıralamaktadır:
- Kendi davranışlarımızı, düşüncelerimizi ve duygularımızı yargılama, bunları uygulama ve sonuçlarına katlanma sorumluluğunu üstlenme hakkımız vardır.
- Davranışlarımızı gerekçelendirecek bir neden veya özür göstermeme hakkımız vardır.
- Başka kişilerin sorunlarını çözmeye ilişkin bir sorumluluğumuz olup olmadığı konusundaki kararı yargılama hakkı bize aittir.
- Fikrimizi değiştirme hakkımız vardır.
- Hata yapma ve bundan sorumlu olma hakkımız vardır.
- ‘Bilmiyorum’ deme hakkımız vardır.
- Başkalarıyla baş etme ilişkilerine girmeden önce onların iyi niyetinden bağımsız olma hakkımız vardır.
- Karar verirken mantıklı olmama hakkımız vardır.
- ‘Anlamıyorum’ deme hakkımız vardır.
- ‘Beni ilgilendirmez’ deme hakkımız vardır.
Güvengenlik teknikleri:
ABC Tekniği:Bu teknikle kişiye akılcı ve işlevsel olmayan, zarar veren düşünceleri akılcı ve faydalı olanlarla değiştirilmesi gerektiğini savunur.
Ben dilinin kullanılması:Kişinin karşılıklı ilişkilerde kendi düşüncelerinin sorumluluğunu almasıdır.Kişide oluşsan gerilimin ve sıkıntının kaynağı karşısındaki kişi olsa bile ben dili yaygın olarak kullanılmalıdır.
Bozuk plak yöntemi:Bu yöntemde kişi öfkelenmeden, sesini yükseltmeden ve kırıcı davranışlarda bulunmadan istediğini karşısındakine defalarca söyleyebilmesidir.