KLİNİK PSİKOLOĞUN GÖREV TANIMLARI NELERDİR?
Sağlık personelinin meslek tanımları Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayınlandı. İşte yeni yönetmeliğe göre Psikolog ve Klinik Psikoloğun Görev Tanımları...
DERGİ p.Dr. OLARAK DEĞERLENDİRMEMİZ...
Klinik Psikoloji, PDR'cilerin ilgisini çeken bir lisansüstü alanı... Ancak Klinik Psikoloji master programları, PDR mezunlarını almıyor. Özel üniversitelerde çok yüksek ücretlerle (25-30 bin TL gibi) ve az sayıda PDR öğrencisi bu programlara alınıyor. Psikoloji mezunları da çok fazla sayıda klinik psikoloji öğrencisi alınmadığı için, bu master programlarına yerleşemiyor.
Bu işin bir boyutu... Diğer yandan klinik psikoloğun görev tanımının yapılması ve resmi gazetede yayınlanması, ruh sağlığı hizmetleri için olumlu bir gelişme şüphesiz... Ancak psikiyatrist, psikolog ve PDR'ci arasındaki görev dağılımının ülkemizde hala tam ve doğru olarak yapılamaması bizim için büyük bir handikap... Örneğin tükenmişlik, sosyal yetersizlik, yaşam güçlüğü vb alanlar PDR mezunlarının ilgilenmesi gereken meseleler...
KLİNİK PSİKOLOGUN GÖREV TANIMLARI
Klinik psikolog
a) Uluslararası Hastalık Sınıflandırma (ICD – 10) listesinde F00 ile F99 kodları arasında yer alan hastalıklarda ilgili uzman tabibin teşhisine ve tedavi için yönlendirmesine bağlı olarak, hastalara eğitimini aldığı terapi ve psikolojik destek hizmetlerini verir.
b) Gözlem ve görüşme teknikleri kullanır; eğitimini almış olmak kaydı ile zeka, kişilik, gelişim, nöropsikolojik testler, ilgi, tutum ve uyum envanterleri gibi araçları uygular ve yorumlar.
c) Kullandığı ölçme, değerlendirme yöntemlerinin psikometrik özelliklerine, verdiği psikolojik hizmetlerin ya da eğitim programlarının etkinliğinin değerlendirilmesine yönelik çalışmalar/araştırmalar yapar.
ç) Eğitimini almış olduğu alanlarda hastalara, hasta yakınlarına, ekipteki tüm elemanlara insan ve davranışları hakkında kuramsal ve uygulamalı eğitimler verir.
d) Toplum ruh sağlığını korumaya yönelik faaliyetlere katılır, katkı sağlar.
e) Psikolojik değerlendirme ile hastalık olarak tanımlanmayan ve Ek-1/A de yer alan durumlarda eğitimini aldığı psikoterapi uygulamalarını yapar.
f) Gerekli durumlarda bireyler ya da aileleri için krize müdahale, travma ve afetlerde bireysel/grup psikolojik yardım ya da eğitimini aldığı psikoterapi uygulamalarını yapar ve/veya yapılmasını önerir.
Klinik psikologların ilgili uzman tabibin teşhisine ve tedavi için yönlendirmesine
bağlı olmadan psikoterapi yapabilecekleri hastalık olmayan durumlar
a) İhmal ve terk (Eş, ebeveyn, tanıdık, arkadaş, diğer kişi veya kişiler tarafından)
b) Kötü muamele (Eş, ebeveyn, tanıdık veya arkadaş, resmi otoriteler, çocuk(lar), diğer kişi veya kişiler tarafından)
c) Hastalık ve tedavi sonrası dönem
ç) Eğitim ve okuma yazma ile ilgili problemler
- 1) Okula gidememe
- 2) Okur-yazar olmama ve düşük düzeyde okuma yazma
- 3) Okulda başarısızlık
- 4) Sınavlarda başarısızlık
- 5) Sınıf arkadaşları ve öğretmenlerle anlaşmazlık ve eğitim intibaksızlığı
- 6) Eğitim ve okuma yazmayla ilgili diğer problemler
d) İş ve işsizlikle ilgili problemler
- 1) İşsiz kalma,
- 2) İş değiştirme
- 3) İş kaybı tehlikesi
- 4) Stresli çalışma programı
- 5) İşveren ve iş arkadaşlarıyla anlaşmazlık
- 6) Çalışmayla ilgili diğer fiziksel ve zihinsel zorluklar
- 7) İşle ilgili diğer problemler
e) Sosyal çevreyle ilgili problemler
- 1) Hayat-dönemindeki geçişlerde uyum problemleri
- 2) Sorunlu ebeveyn durumu
- 3) Tek başına yaşama, yalnız kalma
- 4) Kültürel uyum güçlüğü
- 5) Sosyal uzaklaştırma ve red
- 6) Sosyal çevreyle ilgili diğer problemler
f) Çocuklukta olumsuz yaşam olaylarıyla ilgili problemler
- 1) Çocuklukta sevgi ilişkisinin kaybı
- 2) Çocukluk döneminde evden ayrılma
- 3) Çocukluk döneminde aile ilişkilerinde değişme
- 4) Çocukluk döneminde öz güvenin kaybına neden olan olaylar
- 5) Yakın çevre içindeki kişi tarafından çocuğun cinsel suistimaliyle ile ilgili problemler
- 6) Yakın çevre dışındaki kişi tarafından çocuğun cinsel suistimaliyle ile ilgili problemler
- 7) Çocuğun fiziksel suistimaliyle ile ilgili problemler
- 8) Çocukluk dönemindeki kişisel korkutucu olaylar
- 9) Çocukluk dönemindeki diğer olumsuz yaşam olayları
g) Yetiştirmeyle ilgili diğer problemler
- 1) Yetersiz ebeveyn gözlem ve kontrolü
- 2) Aşırı koruyucu ebeveyn
- 3) Kurumsal yetiştirme
- 4) Düşmanlığa eğilimli ve sürekli suçlanan çocuk
- 5) Çocuğun duygusal ihmali
- 6) Yetişmede ihmalle ilgili diğer problemler
- 7) Uygunsuz ebeveyn baskısı ve diğer anormal yetiştirme ile ilgili problemler
- 8) Yetiştirmeyle ilgili diğer problemler
ğ) Primer destek gruplarıyla ilgili diğer problemler
- 1) Eş veya arkadaş ilişkisindeki problemler
- 2) Ebeveynler ve eşin ebeveynleriyle ilişkide problemler
- 3) Akrabalar ile ilişkide problemler
- 4) Yetersiz aile desteği
- 5) Aile üyesinin yokluğu
- 6) Aile üyesinin ortadan kaybolması ve ölümü
- 7) Ayrılık veya boşanma sonucunda ailenin parçalanması
- 8) Aile ve ev halkını etkileyen diğer stresli yaşam olayları
- 9) Primer destek grubuyla ilgili diğer problemler
h) Psikososyal durumlarla ilgili problemler
- 1) Tehlikeli ve zararlı olduğu bilinen davranışsal ve psikolojik girişimleri isteme ve kabul
- 2) Danışmanlarla anlaşmazlık
- 3) Psikososyal durumla ilgili diğer problemler
ı) Cinsel eğilim, davranış ve uyumla ilgili danışma
- 1) Cinsel eğilimle ilgili danışma
- 2) Cinsel davranış ve uyumla ilgili danışma
- 3) Üçüncü kişinin cinsel davranış ve uyumuyla ilgili danışma
i) Sağlık servislerine diğer danışma ve tıbbi tavsiye için gelen kişiler,
- 1) Teşhis edilmemiş korku verici şikayeti olan kişi
- 2) Araştırma bulgularının açıklaması için görüşme yapan kişi
- 3) Alkol kötüye kullanımı için danışma
- 4) İlaç kötüye kullanımı için danışma
- 5) Tütün kötüye kullanımı için danışma
j) Yaşam-yönetim güçlüğü ile ilgili problemler
- 1) Tükenme
- 2) Kişisel özelliklerin vurgulanması
- 3) Dinlenme ve gevşemenin olmaması
- 4) Stres, başka yerde sınıflanmamış
- 5) Yetersiz sosyal yetenek,
- 6) Sosyal rol çatışması,
- 7) Yeteneksizliğe bağlı olarak aktivitelerin sınırlanması
- 8) Yaşam-yönetimi güçlüğüyle ilgili diğer problemler