Zarar verici,sakinleştirici,uyarıcı ve mutluluk verici etkileri olan;zaman geçtikçe daha fazla alma isteği veren,alınmadığında ise zarar verici davranışlara neden olan bir beyin hastalığıdır.Herkes önce deneme amaçlı başlar ve kendini kontrol edebileceği yanılgısına kapılır.Deneme amaçlı olan kullanım,daha sonraki aşamalarda bağımlılığı ortaya çıkarır.Kişi;maddeden aynı etkiyi sağlamak adına kullanım miktarını arttırır,bununla birlikte ise bağımlılık sürecine girilmiş olunur.
MADDE ETKİSİNE BAĞLI DEĞİŞİKLİKLER
MADDENİN ZARARLARI
Türlerine bağlı değişiklik göstermekle birlikte genel olarak kişiler üzerinde fizyolojik,psikolojik ve sosyal tahribatlar yaratır.
Bellek bozukluğu,yeni bilgileri öğrenememe
Dikkati toplayamama,dalgınlık
Halsizlik ve yorgunluk
Aşırı derecede kilo kaybı
Huzursuzluk,sinirlilik(madde yoksunluğuna bağlı)
Çevreden kopma
İç organların zarar görmesi
Zehirlenmeler ve buna bağlı ölümler
MADDE BAĞIMLILIĞI RİSK FAKTÖRLERİ
KİMLER RİSK ALTINDADIR?
Herhangi bir madde bağımlılığı bulunan ebeveynlerin çocukları
Ebeveyn ilgi eksikliği.Aile dinamikleri oldukça önemlidir,aile içi iletişimin eksik ve yetersiz olması.
Sosyoekonomik seviyenin düşük olması
Maddeye karşı kişinin oluşturduğu yumuşak düşünceler,"istediğim zaman bırakabilirim"düşüncesi madde kullanımını ve bağımlılığını etkiler.
Kişilik gelişmesi;örneğin kişinin kendini kontrol edememe gibi dürtüselliklerinin olması,ani duygudurum değişikliği içinde olması, madde bağımlığı açısından risk oluşturan bir durumdur.
MADDE BAĞIMLILIĞI TEDAVİSİ
Öncelikle kişinin tedaviye istekli olması ve bağımlı olduğunu kabullenmesi gerekiyor.AMATEM,psikiyatri kliniklerinde tedavi olunabilir.Tedavi süresi 1-5hafta arası hastanede yatırılarak,hastanın vücudunu maddeden arındırarak,eş zamanlı psikoterapiler eşliğinde gerçekleşir.Tedavi sonrasında,uzman eşliğinde psikoterapi süreciyle,takip amaçlı tedaviye devam edilmelidir.Bu süreçte anne ve babanın, çocuklarıyla etkileşimlerinin güçlü olması da oldukça önemlidir.
Psikolog Ezgi ALBAŞ