SİZCE DE FREUD HAKLI DEĞİL Mİ?
Zamanında Freud hakkında yapılan eleştirileri hepimiz biliyoruzdur. Çoğu psikolog ve bilim adamları Freud’u sapık olarak nitelemişler ve onun çalışmalarının bilimsel bir yönünün olmadığı kanısını ortaya atmışlardır. Peki, sizce neden bu kanıya varmışlardır? Hiç düşündünüz mü? Evet, ben düşündüm. Hem de birçok kez düşündüm. Freud ne diyordu? İnsanı yönlendiren iki temel güdü vardır, bunlardan birincisi; eros (cinsellik), ikincisi ise; thatanos (ölüm) güdüsü diyordu. Ölüm güdüsünün olduğunu birçok bilim insanı desteklerken işin içerisine cinsellik girdiğinde herkes Freud’u bir anda sapık ilan etme eğilimine girmişti. Peki neden? Görüyoruz ki şimdi olduğu gibi Freud’un yaşadığı dönemde de cinsellik bir tabu olarak yerini almış ve cinsellik kavramı insanlar için sadece sapıklığı çağrıştırmıştır. Yüzde yüz hiç kimse emin olamaz, zaten psikolojide yüzde yüz diye bir olay yoktur bana göre ancak hiç düşündünüz mü ya Freud haklıysa diye? Freud’a göre, insanların yaptığı hemen hemen her davranışın altında cinsellik yatmaktadır. Evet, ben oturdum ve düşündüm. Gerçekten bu böyle olabilir mi? Freud’u eleştiren onca bilim insanı neden desteklemek yerine eleştirme yolunu seçti? Şimdi şöyle bir düşünün, yaptığınız hareketleri düşünün. Aklınıza Freud’un söylemini getirin. Acaba yapılan çoğu seçimde cinsellik gerçekten etkili mi diye bir düşünün? En basit örnek olarak şunu vermek istiyorum; her erkek ve kız evlenmek, mutlu bir yuva kurmak ister öyle değil mi? Peki ya cinsellik diye bir şey hiç var olmamış olsaydı insanlar yine de evlenmek ister miydi sizce? Hiç çocuk olmayacak olsaydı, sadece iki kişi aynı evde yaşıyor olacak olsaydı yine de evlenmek ister miydiniz? Ben size cevabını vereyim; şu an bu yazıyı okuyan insanların yüzde 99’u içlerinden tabi ki de hayır cevabını verdi emin olabilirsiniz. Bu sorunun cevabı çok kolay aslında. İnsan ne için dünyada yaşıyor? Doğuyor, büyüyor, yuva kuruyor, çocuk sahibi oluyor ve zamanı gelince de ölüyor değil mi? Yani Freud’un öne sürdüğü iki temel güdü üzerine yaşıyor insan aslında. Freud ne diyordu? İnsan yaptığı çoğu şeyi bilinçaltında beslediği ölümle olan mücadelesinden kaynaklı olarak yapar demiyor muydu? Evet, aynen de böyle diyordu. İnsanlar doğar, büyür, evlenir, çocuk sahibi olur (işte burada Freud’un eros (cinsellik) güdüsü açıkça yaşanmış oluyor) ve zamanı gelince de ölür (burada da Freud’un bahsettiği thatanos (ölüm güdüsü) devreye girmiş oluyor. Peki, tüm bu mantıklı düşüncelere sahip bir insan nasıl oluyor da Freud sapık diyebiliyor? Sizce bilim insanları mı eksik düşünüyor yoksa Freud kendini açıklamada yetersiz mi kalmış? Benim fikrimi sorarsanız Freud kendini açıklamada eksik kaldığı için bu sonuç ortaya çıkıyor. Örneğin, Freud’un öedipus ve elektra komplekslerini hatırlayın. Sizce de gerçekten de kız çocukları babalarına daha düşkün değil mi? Bence öyle. En azından gözlemlerim bunu gösteriyor. Tabi ki Freud yüzde yüz haklı demiyorum. Her insan gibi Freud’un da eksik yönleri var ancak tamamen hatalı demek özellikle de sapık gözüyle bakmak, biz psikolojik danışman adaylarına özellikle de bilim insanlarına hiç yakışmıyor bence. Umarım bu yazı sizi biraz harekete geçirebilir ve Freud hakkında biraz daha araştırma yapıp bu konu üzerinde biraz daha düşünmenizi sağlayabilir. Bir sonraki yazımda görüşmek dileğiyle, sağlıcakla kalın…
Ahmet Burak ÇÜRÜK