AİLE DANIŞMANLIĞI UZMANLIK ALANI 2

'ÇİFT VE AİLE TERAPİSİ'

"Aile Danışmanlığı Uzmanlık Alanı 1" yazısını okumak için tıklayınız.

Türkiye'de Sertifikasyon Programlarının Yaygınlığı Ne Durumdadır?

Türkiye'de son 5 yılda Ruh Sağlığı yani psikiyatri,psikoloji,psikolojik danışmanlık alanında büyük ilerlemeler yaşanmaktadır. Özellikle üniversite tercihlerinde dahi ilk beş sırayı bu bölümlerin alması bunun bir örneğidir. Yaşanan bu gelişmeler de lisans eğitimi ile bu alanın yeterli olmayacağını göstermiştir. Lisans eğitiminin yanında özellikle sertifika kurslarıyla ruh sağlığı alanı desteklenmektedir. Özellikle son yıllarda bu eğitimlerin kalitesi eğitime artan rağbet ile birlikte düşmekte ve ruh sağlığı alanı ticari bir alana dönmektedir.

Aile Danışmanlığı Uzmanlık Alanı Nedir ve Programı Nasıldır?

Aile Danışmanlığı da ruh sağlığı alanında özellikle Türkiye'de yaygın bir şekilde eğitimi verilen bir alandır. 'Aile Danışmanlığı Uzmanlık Alanı' isimli geçen yazımda bu alanın eğitimini hangi kurumların ne şekilde verdiğini ve geçerlilik durumunu ayrıntılı şekilde anlatmıştım ancak kısaca tekrar etmek gerekirse; Üniversitelerin sürekli eğitim merkezlerinde Aile Danışmanlığı sertifikasyon programları açılmakta ve 300 saat teori 150 saat uygulama olmak üzere toplam 450 saat boyunca Psikolojiye Giriş, Psikolojik Danışma Kuramları, Davranış Bozuklukları, Bireysel Danışma Uygulaması, Aile Danışmanlığının Temelleri, Aile Danışmanlığı Kuramları, Aile Danışmanlığı Teknikleri, Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı vb. derslerini alan PDR, Psikoloji, Tıp, Hemşirelik, Çocuk Gelişimi mezunları ya da 4. sınıf öğrencileri bu eğitimlerden yararlanmaktadır. Uygulamasını ve kurumun yapmış olduğu sınavı başarı ile tamamlayan kişiler ise Aile Danışmanı unvanını kullanabilmektedir.

Aile Danışmanlığı alanının Türkiye'de diğer terapilere göre daha çok yaygınlaşmasının tek sebebi ise eğitimin bireylere kendi 'Danışma Merkezi' ni açma yetkisini vermesidir.

Çift ve Aile Terapisi Nasıl Verilir?

Çift ve Aile Terapisini ise Aile Danışmanlığının bir uzantısı niteliğinde sayabiliriz. Nasıl lisans eğitimi aldıktan sonra yüksek lisans yapmak bireylere daha çok yetkinlik katıyorsa Çift ve Aile Terapisi eğitimleri de yoğun programları olan ve daha çok uygulama ile çalışılan bir eğitim program sürecini takip etmektedir.

ÇAT(Çift ve Aile Terapisi) ABD'de ve Avrupa'da yaygın ve profesyonel bir şekilde işleyen ve uygulaması klinik derecesinde gözlem isteyen ve eğitmenlerinin buna göre seçilmesine özen göstermektedir. ÇAT'ın dünya ülkelerinde bu kadar gelişmesinde psikoloji ile Türkiye'den daha erken dönemde tanışmış olduğunu ve yapılan psikolojik çalışmaların Avrupa ve ABD kökenli olduğunu söylemek mümkündür. Avrupa'da bu eğitimler EFTA(Avrupa Aile Terapisi Derneği) tarafından izin ile verilmektedir. Bu eğitimlerin genel etik kuralları ise IFTA(Uluslararası Aile Terapisi Derneği) tarafından belirlenmiştir. Türkiye'de ise ÇATED olarak bilinen Çift ve Aile Terapisi Derneği olarak EFTA ve IFTA şartlarına bağlı kalınarak verilmektedir.

Çift ve Aile Terapisi Eğitimi Kapsamında Neler Vardır?

Eğitim, özellikle Uluslararası düzeyde yüksek lisans düzeyi bir değerde görülmesi eğitime verilen profesyonellik ve önemi ortaya koymaktadır. Eğitim, geniş kapsamlı olduğu için bölümlere ayrılarak uygulanması kolay hale getirilmeye çalışılmıştır. Aile Terapisi Eğitimi; teori bölümü,vaka çalışmaları, klinik yöntemler, araştırma ve değerlendirme konularında eğitim alacak kişilerin donanımlı hale getirilmesi için parçalara ayrılmış bir bütünü oluşturur. Eğitimin Teori yani kuram kısmında; Sistem Terapisi, Aile Terapisi Modelleri, Aile Döngüleri ve Kavramları üzerinde durulmaktadır. Klinik ve Vaka Çalışmalarında; Bireylerle Terapötik İlişki Kurulması, Temas Sağlanması, İlişkisel Farkındalık, Psikopatolojik Yaklaşımlar, Tanı Koyma, Tedavi gibi konularda yetkinlik sağlanmaktadır. Araştırma-Değerlendirmede ise Aile Terapisi ile ilgili alan taraması yapılıp kursiyerlerin kişisel gelişimine destek sağlanması amaçlanmaktadır.

Aile Terapisi Eğitimi en az 7 olmak üzere 10 yılı bulabilmektedir..ABD ve Avrupa Standartlarında farklı kriterler vardır. Örneğin ABD'de yüksek lisans ve doktora düzeyinde kişilerin Aile Terapisi eğitimine katılması ve 3 ile 5 yıl arasında bu alanda eğitim alması şartı konsa da Avrupa'da bu durum Lisans eğitiminin de dahil olduğu toplam en az 7 yıllık süreyi uygun görmektedir. Bu durumlarla birlikte Aile Terapisi Uzmanı olmak için uzmanlık alanında 700-900 saatlik bir eğitim alınması gerekmektedir. Eğitimin Kuramsal düzeyinde en az 230 saat, klinik ve uygulamada 250, Bireysel ve Grup Süpervizyonunda ise 100 saatlik bir eğitim alma zorunluluğu vardır.

Çift ve Aile Terapisi Eğitimine Kimler Katılabilir Ve Eğitim Nereden Alınır?

Bu eğitime daha çok psikoloji ağırlıklı lisans eğitimi tamamlayan kişiler katılabilmektedir. Ancak şartları taşıyan kişiler de yüksek lisans, doktora düzeyinde eğitimler alarak bu alanda uzmanlaşabilmektedirler. Genel anlamda ise PDR, Psikoloji,Tıp alanındaki bireyler tercih etmektedirler.

Çift ve Aile Terapisi Eğitimi Türkiye'de üniversitelerin sürekli eğitim merkezlerinde Aile Danışmanlığı gibi verilen bir eğitim değildir. Üniversitelerde bu eğitimi veren terapistlerin, uzmanların çoğu uzun yıllar sonucu eğitimlerini daha çok yurt dışında tamamlayıp kendi bulundukları üniversitede talebe göre Aile Danışmanlığı eğitimini açmaktadır. Ancak Çift ve Aile Terapisi Eğitimi, ÇATED Denetiminde verilmektedir. Türkiye'de bu alan daha çok yeni olduğu için süpervizör bulma açısından da zorluk çekilmektedir.

Türkiye'de Aile Terapisi Eğitimi Veren Başka Kurum Ve Kuruluşlar Nelerdir?

Türkiye Çift ve Aile Terapisi Eğitimi adı altında kapsamlı eğitim veren kurum Weinheim Enstitüsü ile ortak çalışan kuruculuğunu Prof. Dr. Turan AKBAŞ'IN yapmış olduğu Sistemik Psikoterapi Enstitüsü'dür. Bu kurum Türkiye'nin her yerinde hizmet vermekte olup daha çok Aile Terapisinin bir uzmanlık alanı olan Sistemik Terapi alanında eğitim vermektedir. Eğitimler 3-5 yıl arasında değişmekte olup yoğun ve kapsamlı eğitim programını içermektedir. Bu eğitimi alan bireyler ise Sistemik Terapist unvanını elde etmektedirler. 

Psikolojik Danışman

Berk Çeşmeli