Bir işe başlamak insanın hayatının en özel anlarından biridir. Bazıları yeni işinde şanslıdır, kendisine destek olacak bir çevre vardır, bazıları ise yalnız başına aşmak zorundadır.

            Bir Psikolojik Danışmanın, okulda çocukların ve gençlerin hayatlarını değiştirme gücü vardır. Bu gücün nasıl kullanıldığı, neler yapıldığı çok önemlidir. Bu yazıda işinize yarayacak bazı hatırlatmalara değinilmiştir.

1)Kendinizin ve PDR Servisinizin okul ortamında tanıtılması, benimsenmesi ve talep edilebilir olması için imaj çalışmasını önemsemelisiniz. 

2)Her odanın bir ruhu vardır ve odanın yaratacağı ilk izlenim, gelenlerde bir duygu oluşturur. Odanız nasıl algılanıyor: Burası “rahat bir yer” mi? yoksa, burası “sıkıcı, boğucu…” gibi mi? Nasıl bir odaya ihtiyacınız var? Odanızda siz çalışacaksınız ve öğrencilerinizi, anne babaları, öğretmen ve idarecileri ağırlayacaksınız. Bu nedenle odanız sizin ve yapacağınız iş için önemli olduğunu bilerek düzenlemelisiniz.

3)Teneffüslerde ve içeriği psikolojik danışma olmayan zamanlarda odanızın kapısını açık bulundurun. Açık kapı politikası her durumda işe yarar.

4)İmkanınız yoksa 1 masa, 3 sandalye, 1 dolapla bile bir görüşme odası olabilir. Önemli olan görüşmelerin verimli geçmesidir. Bu verimliliği mekânın az eşyalı, uyumlu ve ergonomik olması ile sağlayabilirsiniz.

5)Rehberlik Servisinin görevleri nelerdir / ne değildir? Siz ne iş yaparsınız? İnsanlar size neden gelecekler? Burada ne edinecekler? Okulunuz PDR servisinin, değişik nedenlerle imajında zedelenme olmuşsa ve daha önceden gelen olumsuz bir tutum varsa tek tek projelerle ilgilenin. Önce birinde başarılı olun, sonra diğerine geçin. Okulun ihtiyacının ne olduğunu anlamaya çalışın, önceliği buna göre belirleyin.

6)Okulunuzdaki psikolojik danışmanlık ve rehberlik çalışmaları ile ilgili bir stratejiniz olsun. Stratejik düşünmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz. Bu, sizin mesleğinizde fark yaratmanızı sağlar. Stratejik planlama ile ilgili yayınları okuyun.

7)Okul panosunu çok iyi kullanın. Panonuz sizin okulunuzdaki reklam panonuz gibidir. Bulunduğunuz okulun profiline, alışkanlıklarına uygun ancak fark yaratabilecek, görsel olarak güzel, etkileyici olan panolar yapın.

8)Sınıf ziyaretlerinde mutlaka bulunun. Ancak okul popülasyonunu iyi tanıdıktan sonra bunu yapın.

9)Yöneticilerinizle uyum içinde olmanız hem onların okulda sağlıklı adım atmalarına yol açar, hem de sizin rahat çalışmanızı kolaylaştırır.

10)Öğretmenlerle olabildiğince iletişiminizi iyi düzeyde tuttun. Öğretmenler odasına mutlaka uğrayın. Okulun giyim, konuşma, iletişim kültürünü anlamaya çalışın. İyi insani ilişkiler kurun. Çabuk iletişim kuran biri iseniz sınırlarınıza dikkat edin. İletişim kurmakta zorlanan biri iseniz kendinizi zorlayın. Siz gençsiniz ve başlangıçta küçümsenebileceğinizi unutmayın. Öncelikle size kişi olarak değer veren, mesleğinize saygı gösteren öğretmenlerle çalışın. Sizi zorlayan, küçümseyen, eleştiren öğretmenlerle polemiğe girmeyin. Sakin olursanız zamanla sizi kabullenebilirler.

11)Bir psikolojik danışman olarak öğrencilerimizle ilişkimiz çok önemlidir. Onlarla ilişkilerinizi geliştirin. Özellikle okulun popüler öğrencileriyle tanışın, onların gözünden okulu tanıyın. Onların sizi kabul etmesini sağlayın. Sınırlarınızı iyi çizin.

12)Mesleki etik kurallarına mutlaka uyun. İşinize başlamadan önce mutlaka etik kuralları okuyun.

13)Psikolojik danışmanlık ve rehberliğin en temel görevi olan "Bireysel Psikolojik Danışma" ve "Grupla Psikolojik Danışma/Grup Rehberliği"ni bir kenara bırakmayın, işinizden ve mesleğimizden uzaklaşabilirsiniz.

14)Okulunuzun disiplin işleyişinde rehberlik servisinin de katkısı vardır. Sizin, okulda disiplinini sağlamaya yönelik bir göreviniz mesleki nedenlerden dolayı yoktur. Ancak okulunuzdaki disiplin sisteminin geliştirilmesinde pedagojik katkılarda bulunmanız önemlidir.

15)Rehberlik ve Araştırma Merkezi (RAM) ile ilişkilerinizi canlı tutun. RAM'da görevli en az bir arkadaş edinmeniz faydanıza olabilir.

16)Resmi yazışma nasıl yapılır? Nasıl arşivlenir? Yönetmeliğinizi iyi okuyun ve oradaki görevleri yerine getirmeye çalışın. Yasal sınırları ve beklentileri iyi kavradığınızdan emin olun. Okula gelen resmi gazeteler bir yerde öğretmenlere sunulur. Resmi gazeteyi mutlaka inceleyin sizinle ilgili bir kısım varsa not alın. Mevzuatı iyi bilmeniz çok işinize yarar.

17)Yaptığınız çalışmaların raporlaştırılması son derece önemlidir. Yazılı, belgeli olmayan hiç bir şey geçerli değildir. Her şeyin kanıtlanabilir olması gerekir. Temel evrakları öncelikle hazırlayın; çerçeve planları, programları gibi.

18)Her zaman soru sorabileceğiniz, destek alabileceğiniz, sizi süpervize edebilecek deneyimli bir meslektaşınız olsun. Sormaktan, yardım istemekten çekinmeyin. Gözlemleyin, öğrenin ve kendi tarzınızı yaratın.

19)Güçlü yanınızla bir yere gelmeye çalışın. Zayıf yanınıza odaklanmayın. Örneğin seminer vermek sizi geriyorsa, zorlanıyorsanız ve etkili değilseniz başkalarına verdirtmeye çalışın. Kendinizi yıpratmayın. Her hangi bir sorunun çözümünde zorlanıyorsanız uygun yere havale edin. Her şeyi çözmek zorundaymış gibi hisseder ve davranırsanız kendinizi geriletebilirsiniz.

20)Alanınla ilgili, kim ne yapmış, hangi yayınlar çıkmış takip edin. Ne okursanız ya da duyarsanız duyun işe yarayanı uygulayın. Resmi olarak yapılması gerekenleri işe yarayıp yaramadığına bakmadan hazırlayın.

21)Öngörülü olmak her zaman işe yarar. Toplantıların gündemine göre hazırlanın. Sizinle ilgili konu varsa hazırlık yapın. İlk toplantılarda eğer bir fikriniz ve bilginiz yoksa yeni olduğunuzu ve bu konuyla ilgileneceğinizi söyleyin. Ezbere iş yapmayın. Toplantılarda size gereksiz görünse bile başlangıçta not tutun. Mutlaka notlarınızı kaydedeceğiniz bir ajandanız olsun (ayrıca bkz. Karaman, Duran, Fidancı, Aydın, Gülen ve Sökmen, 2014).

Psk. Dan. Halil İbrahim DURAN

(halil.ibrahim.duran@hotmail.com)

     Kaynakça

Karaman, Ş., Duran, H. İ., Fidancı, P., Aydın, A., Gülen, A. ve Sökmen, N. (2014). Psikolojik Danışman Alet Çantası. İzmir: Liman Psikoloji.