PDR MEZUNLARININ 

KAYMAKAM OLABİLMESİ 

İÇİN HANGİ AŞAMALARDAN GEÇMESİ GEREKİYOR?

PDR MEZUNLARINA “KAYMAKAMLIK” OLUR’U…

Temmuz 2018’de yapılan değişiklikle Psikoloji ve Sosyoloji mezunlarına; Nisan 2019’da yapılan açıklamayla PDR mezunlarına “Kaymakam” olabilme hakkı tanındı.

KAYMAKAM/ KAYMAKAMLIK NEDİR?

Sözlükte “birinin yerine geçen, yerini tutan, vekil, naib” anlamındaki kaim-makamdan gelen kelimeye Osmanlı merkez ve taşra teşkilâtında hem unvan hem terim olarak rastlanmaktadır. Osmanlı Devletinde görev yapan sadrazamlar, devletin merkezinden ayrılıp başka bir yerde görev yapmaya gittiklerinde sadrazamlara ''Vezir-i Sani'' vekâlet etmekteydi ve bu süre boyunca onlara Kaymakam Paşa ya da yalnızca Kaymakam denilirdi.

KAYMAKAM KİMDİR?

Kaymakam, Türkiye Cumhuriyeti'nin idari teşkilat yapısında bir ilçenin genel yönetiminden sorumlu olan ve bu ilçede yönetimi aracısız bir şekilde temsil eden ve bu ilçenin en yetkili kamu görevlisi ve ilçenin kolluk amiridir.

KAYMAKAMIN GÖREVLERİ NELERDİR?

– Vali tarafından verilen direktifleri uygular.
– İlçede yasaların uygulanmasını sağlar.
– İlçede devlet tarafından konmuş yasaların uygulanmasını sağlar.
– İlçedeki çeşitli kamu kurumlarının çalışmaları arasında eş güdümü sağlar.
– Törenlere başkanlık eder, resmi ziyaretleri kabul eder.
– Halkın şikâyetlerini dinler, ihtiyaçlarını saptar ve giderilmesi için gerekli önlemleri alır.

Kaymakamlığa Bağlı Resmi Kurumlar – Kaymakamlığa Bağlı Alt Kurumların Adları:

Jandarma Komutanlığı 
Emniyet Müdürlüğü
Mal Müdürlüğü
Vergi Dairesi Müdürlüğü
Yazı İşleri Müdürlüğü
Halk Eğitim Müdürlüğü
Nüfus Müdürlüğü
Kadastro Müdürlüğü:
Özel İdare Müdürlüğü
Tarım Müdürlüğü
Halk Kütüphanesi
Spor Salonu
PTT Müdürlüğü
Devlet Hastanesi
İlçe Müftülüğü
Tapu Sicil Müdürlüğü
Sağlık Grup Başkanlığı
Milli Eğitim Müdürlüğü

KAYMAKAMLIK SINAVINA BAŞVURU ŞARTLARI

Başvuru Yapabilecek Bölümler

Yurt içindeki üniversitelerin veya diploma denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanmış olmak kaydıyla yabancı üniversitelerin en az dört yıllık lisans eğitimi veren fakültelerinin aşağıdaki bölümlerinden mezun olanlar başvurabiliyor.

Yüksek Lisans Şartı Olmadan Lisans Mezuniyetiyle Başvuru Yapabilecek Bölümler

-Uluslararası ilişkiler,

-Siyaset bilimi,

-Kamu yönetimi,

-İktisat,

-İşletme,

-Maliye

-Finans

-Hukuk

-Sosyoloji (Temmuz 2018’de dahil edildi)

-Halkla ilişkiler ve tanıtım (Temmuz 2018’de dahil edildi)

-Psikoloji bölümlerinden (Temmuz 2018’de dahil edildi)
+PDR (Nisan 2019’da dahil edildi)

-Veya bu bölümlerden herhangi birinin müfredatında yer alan derslerin en az yüzde 80’ine sahip olan diğer bölümlerden mezun olanlar

Uluslararası İlişkiler, Siyaset Bilimi, Kamu Yönetimi, Hukuk Ve İktisat Alanlarında Lisansüstü Eğitim Yapmış Olmak Şartı İle Başvuru Yapabilecek Bölümler (Lisans+Yüksek Lisans)

-Sosyal bilimler

-Mühendislik fakülteleri

-Tarih bölümleri

YAŞ ŞARTI

Sınavın yapıldığı yılın 1 Ocak itibariyle 35 yaşını doldurmamış olmak gerekiyor.

2019 yılında yapılacak sınava 1 Ocak 1984 ve sonrası doğanlar başvurabiliyor.

KAYMAKAM ADAYLIĞI SINAVI

Kaymakamlık Sınavına Nasıl Başvuru Yapılır?

2015 yılında yapılan kaymakamlık sınavı, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme merkezi ile yapılan protokol sonucu ÖSYM tarafından yapılmıştır. Bu nedenle başvurular Aday işlemleri sistemi üzerinden alınmıştır. Başvuru şartı olarak herhangi bir KPSS puan şartı olmayıp, başvuru kabulü için belirtilen şartları taşımak, AİS’te sınav için açılan formu eksiksiz doldurmak, belirtilen sınav ücretini https://odeme.osym.gov.tr/ adresi üzerinden kredi kartı vasıtası ile ödemek şartıyla her aday sınava kabul edilmektedir. 2018 yapılan Kaymakamlık Sınavının ücreti 180 Türk Lirası olarak belirlenmiştir.

Sınav Konuları ve Soru Sayıları

Sınav Genel Kültür ve Alan Bilgisi olmak üzere iki kısımdan oluşuyor. Toplam 100 soru bulunmaktadır.

100 tam puan üzerinden 70 puan ve daha yüksek bir puan alan adaylar, en yüksek puana sahip adaydan başlanması şartıyla puan sıralamasına yerleştirilecektir. 70 Puan ve daha yüksek puan alan adaylardan, ilan edilen kadronun 4 katı kadar aday mülakatlara katılmaya hak kazanacaktır. Son sırada yer alan aday ile aynı puanı alan diğer adaylar da mülakata katılmaya hak kazanacaktır. Mülakata katılmaya hak kazanan adaylar İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan mülakata katılabileceklerdir.

KAYMAKAMLIK MÜLÂKAT SÜRECİ

Mülakat, adayın;

a) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücünün,
b) Temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, liyakati ile genel ve fiziki görünümünün,
c) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığının,
d) Genel yetenek ve genel kültürünün,
e) Çağdaş, bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığının, puan vermek suretiyle değerlendirilmesi yöntemidir.

Mülakat komisyonu; Personel Genel Müdürünün başkanlığında İçişleri Bakanının, Bakanlık Müdürler Encümeninin Mülki İdare Amiri sınıfından olan üyeleri arasından görevlendireceği iki üyeden oluşur.

Başarılı sayılmak için, komisyon başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır. Mülakat sonucu; en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere sıralama yapılarak mülakat başarı listesi hazırlanır ve bu liste mülakat komisyonu tarafından imzalanır.

Nihai başarı listesi, yazılı sınav puanı ile mülakat puanının aritmetik ortalaması tespit edilerek en yüksek puan alandan başlamak üzere hazırlanır. Nihai başarı listesindeki sıralama doğrultusunda sınav ilanında belirtilen kadro sayısı kadar adayın atama işlemleri yapılır.

Valilik, bakanlık, milletvekilliği gibi kadrolar ve pozisyonlar; atama yoluyla gerçekleştirilir ancak kaymakamlık, sınav+mülakat+staj evrelerinden sonra "puan üstünlüğüne" göre elde edilen bir yöneticilik görevidir. Bu yönüyle başvuru kriterleri açısından herkese açık olan ve şartları tutan herkesin ulaşabileceği bir konumdur. 

ADAYLARIN STAJ DURUMLARI

Adaylar, yıllık izin hakları saklı kalmak üzere aşağıdaki sıralama ve sürelere uygun olarak, yurtdışı stajı asgari 12 ay olmak üzere kaymakam adaylığı stajlarına tabi tutulurlar.

İl Merkez Stajı: 2 ay

Kaymakam Refikliği Stajı: 3 ay

Mülkiye Müfettişi Refakatinde Staj: 2 ay

Bakanlık Merkez Stajı (Dil Kursu): 4 ay

Yurtdışı Stajı: 12 ay

Kaymakam Vekilliği Stajı: 9 ay

Kaymakamlık Kursu: 4 ay

Toplam Stajerlik Süreci: 36 ay=3 yıl

Bakanlık, hizmet gereklerini göz önünde bulundurarak, mevcut adayların ve kaymakamsız ilçelerin sayısı, mülkiye müfettişlerinin çalışma dönemleri ve yurtdışında uygulamalı eğitim programının başlangıç tarihleri gibi nedenlerle yukarıda belirtilen stajların bir kısmını kaldırmaya, sıra ve sürelerini değiştirmeye, yenilerini eklemeye yetkilidir.

A- İl Merkez Stajı; Kaymakam Adayları atandıkları illerde bizzat valinin veya görevlendireceği vali yardımcısının direktif ve gözetimi altında hazırlanacak 1 aylık bir programa göre, valilik birimlerinden başlamak üzere bütün Bakanlıkların ilde mevcut kuruluşlarında ve il belediyesinde çalıştırılırlar.

B- Bakanlık Merkez Stajı; Bu staj döneminde Kaymakam Adayları, Bakanlıkça belirlenen kurumda Yüksek Lisans eğitimine tabi tutulurlar. Aynı staj dönemi içerisinde yabancı dil eğitimi de verilir. Yüksek lisans programı ve programın uygulanacağı kurumun belirleyeceği esas ve usuller çerçevesinde kurumun çalışma takvimine uygun dönemleri kapsayacak şekilde uygulanır.
C- Kaymakam Vekilliği Stajı; Asaletleri tasdik edilen Kaymakam Adayları; Bakanlıkça boş veya yıllık izin veya sağlık  izini gibi sebeplerle açık bulunan ilçe Kaymakamlıklarına vekil olarak atanırlar.
D- Mülkiye Müfettişi Refakatinde Teftiş Stajı; Kaymakam Refikliği stajını tamamlayan Kaymakam Adayları; Mülkiye Müfettişlerinin yıllık normal teftişleri sırasında 1,5 ay süre ile Mülkiye Müfettişleri refakatinde görevlendirilirler.
E- Bilgileri artırılmak ve uygulamaları yerinde görmek üzere yurtdışı stajı; Asaletleri tasdik edilen Kaymakam Adayları 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 78. ve 79. maddeleri ve Bakanlar Kurulu Kararı ile verilen kontenjan çerçevesinde bir yıl süre ile bilgileri artırılmak ve uygulamaları yerinde görmek üzere yurtdışına gönderilirler.
F-Milli Güvenlik Stajı; Bu staj döneminde Kaymakam Adayları, Bakanlık ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği ile müştereken belirlenecek plan ve program dâhilinde 1,5 ay süre ile Milli Güvenlik ile ilgili konularda staja tabi tutulur. Staj takvimi, plan ve programı her yıl ocak ayında Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği ile yapılacak protokol ile belirlenir.
G-Kaymakam Refikliği Stajı; İl Merkez stajını tamamlamış, Kaymakam Adayları; Bakanlıkça bilgi ve tecrübelerinden yararlanılabilecek Kaymakamlar yanına normal olarak 1 ay süre ile Kaymakam Refiki olarak gönderilirler.

Ülke Dışında Staja Gönderilen Kaymakam Adayları

Ülke dışına gönderilen kaymakam adayları gönderildikleri ülkedeki Bakanlık tarafından belirtilen süre ve esaslar dâhilinde yabancı dil bilgileri arttırılmak amacı ile lisans kursuna devam ederler. Yabancı dil eğitimleri sonunda mesleki konularda incelemelerde bulunup, uygulamaları yerinde görür ve öğrenirler. Bu amaçlar doğrultusunda mesleki kurslarda eğitim alırlar.Kaymakam adayları devam edecekleri kurslardan alacakları başarı belgeleri ile inceleme çalışmaları sonucunda hazırladıkları raporu ilgili yabancı dilden ve Türkçe olmak üzere iki nüsha olarak daktilo edilmiş bir şekilde ülkeye döndükleri tarihi takip eden bir ay içerisinde Bakanlık makamına vermek zorundadır.Kaymakam adayları ülke dışında bulundukları süre boyunca tutum ve davranışları ile başarı durumları her üç ayda bir olmak üzere Personel Genel Müdürlüğü tarafından gözden geçirilir ve kontrol edilir. Her aday için değerlendirme raporu oluşturulur. Yabancı dil eğitimleri boyunca yapılan aylık yabancı dil sınavlarından üst üste iki kez sınavda başarısız olmaları durumunda tespit edilenler veya dönem sonunda yapılacak olan genel sınavdan başarısız olmaları durumunda tespit edilenler ve devletin itibarını ve görev haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda bulundukları tespit edilenler ülkeye çağrılır ve haklarında gerekli yasal işlemler uygulanır.

Adaylar yaptıkları incelemeler sonucu tabi oldukları dilden ve Türkçe olmak üzere ikişer nüsha ve ayrıca dijital ortamda rapor hazırlarlar. Yüksek lisans eğitimi alanlar da eğitim aldıkları yabancı dilden ve Türkçe ikişer nüsha ve ayrıca dijital ortamda tez hazırlarlar. Hazırlanacak rapor ve tezlere esas konular Bakanlıkça tespit edilir. Adaylar rapor, tez ve devam ettikleri kurslardan alacakları başarı belgelerini yurda döndükleri tarihi takip eden bir ay içinde Bakanlığa vermek zorundadırlar.Adayların yurtdışında bulundukları sürede tutum ve davranışları ile başarı durumları Bakanlıkça uygun görülecek zamanlarda Genel Müdürlükçe mahallinde gözden geçirilir. Her aday için değerlendirme raporu düzenlenir. Yabancı dil eğitimlerinin birinci altı aylık döneminin sonuna tekabül eden ilk sınavda başarısız oldukları tespit edilenlerle, ilgili mevzuatta geri çağrılmayı gerektiren durumlarda olduğu tespit edilenler yurda çağırılır ve haklarında gerekli disiplin işlemleri yapılır.Adayları yurtdışından geri çağırma kararı almaya Bakanlık Merkez Disiplin Kurulu yetkilidir.

Kaymakam vekilliği stajı

Asaletleri tasdik edilen adaylar, Bakanlıkça boş bulunan veya yıllık izin veya sağlık izni gibi sebeplerle boşalan ilçe kaymakamlıklarına vekil olarak atanırlar. Adaylar, adayı oldukları ilin dışındaki illerin ilçelerine kaymakam vekili olarak gönderilirler.Adayların kaymakam vekilliği stajı süresindeki değerlendirilmeleri, kaymakam vekili olarak bulundukları ilçelerin bağlı olduğu il valilerince yapılır. Valiler, illerine bağlı ilçelerde bir aydan az olmamak kaydıyla kaymakam vekilliğinde bulunan adayların, kaymakam vekilliğinden ayrılışlarını izleyen bir hafta içinde kaymakam vekilliği sırasında iş tutumları, kişilikleri, bilgi ve becerileri, temsil kabiliyetleri, halkla münasebetleri, kılık ve kıyafetleri hakkındaki kanaatlerini Bakanlığa ve Staj Rapor Dosyalarına konulmak üzere adayların bağlı bulundukları illerin valiliklerine yazılı olarak bildirirler.

Kaymakamlık mevzuatına ulaşmak ve okumak için buraya tıklayabilirsiniz. 

KAYNAKLAR

https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.15092&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=kaymakam

https://www.lexpera.com.tr/mevzuat/kanunlar/dahiliye-memurlari-kanunu-1700/madde-2A

https://www.tercihiniyap.net/haber/2018-2019-nasil-kaymakam-olunur-h5034.html

https://islamansiklopedisi.org.tr/kaymakam

https://www.memurlar.net

Sema KÜSMENOĞLU
Psikolojik Danışman