Kitap 6 bölümden oluşuyor;

*Toplumun ruhsal sıkıntıları

-Pasif kişilik

-Modern toplumdaki “can sıkıntısı”kavramı

-Refah toplumunun oluşturduğu yapay ihtiyaçlar.

-Dinin yenilgisi

-İnsani gelişimin hadefleri

*Saldırganlığın kökleri

*Rüya

*Psikolog olmayanlar için psikoloji

-Modern dönem öncesi ve modern psikoloji

-Freud un 3 temel kavramı

-Psikanalizde yeni gelişmeler

*Hayat adına

*Peygamberin bizim için önemi

*İnsan nedir?

Kısa Özet: Bu kitap da genel olarak; Refah toplumu olarak bahsedilen toplumun,insanların gerçekten refahını sağlayıp sağlamadığını sorguluyor. Yazar cevap olarak refah toplumunun insanların sadece maddi tatminini sağladığı için, insanları aktif gibi kılıyor görünse de aslında pasif kıldığını söylüyor. Bu pasifliğin de toplumda ruhsal sıkıntıları ve can sıkıntısı kavramını çıkardığından bahsediyor ve bunun için insanı gerçek özellikleriyle tanımak ve onun kendi güçlerini geliştirmesine imkan tanıyan bir toplum mekanizmasını oluşturma gerekliliğinden bahsediyor.

Erich Fromm’ a göre pasif insan kendi değerini sahip olduğu şeylerle ölçen ve bunu ön plana alan insan olarak tanımlarken,aktif insanı; hayatın anlamını anlamaya çalışan ve “olmak” üzerine yoğunlaşabilen,”sevgi”yi tanıyan bir insandır. Bu durumu da eski insanların dünyasını açıklayarak örneklendiriyor. Ona göre eski insanların dünyası hayatı yaşamaya değer kılan şeyin, insanın günlük ekmeğini kazanmak dan ibaret değildi. Can sıkıntısı kavramını da “insanın insanla ve tabiatla olan ilişkisinin niyetlerinin hedefine uygun ve kendi gerçek ve şahsi hayatının özel bir ifadesi olmalı” diyerek açıklamaktadır. Ayrıca Erich fromm maddi kültüre dayalı bu toplumun, dini de yenilgiye uğrattıgını söyleyerek insanın sınırlarını aştığını vurgulamıştır. Ona göre insan güçsüz ve acizdir.

Ona göre insanın saldırganlığı biyolojik olarak mümkün olsa da harekete geçmesinde zorunluluk yoktur. Bu duygu korunma ve kendini savunma hali olmaksızın ortaya çıkmaz.

Ona göre rüya bilinç altının bir yansımasıdır.

  Psikoloji insanın önce kendini tanıyıp,sonra insanların içinde neler gizlediklerini ve nasıl düşündüklerini bilmesini sağlar.

Ona göre peygamberler; insanın kendini tanımasını,kendisinin bilincine varmasıyla  kurtuluşa erebileceğini söyler.

Son kısımda erich fromm ideolojik görüşlerinden ve kitabın başında bahsettiklerinin özeti niteliğinde olan radyo sohbetleri yer alamaktadır.

Hangi amaçlarla kullanılabilir?

Aslında kitap oldukça güncel meselelerden bahsediyor. Ama kitabın ana temsı ilk 60 sayfada anlatılmış. Kalan kısımda erich fromm görüşlerinde etkili olan kişilerden ve onlardan farklılaşan yönlerini anlatılmış. Günümüzde maddi tatmine fazla düşkün alan insanlara sadece ilk 60 sayfası önerilebilir.Farkındalığı yüksek danışanlarda duyuşşal özellikleri geliştirebilir.(değerlerine önem verme sevgi,manevi değerler vb..) Maddi bolluk içinde olup da huzuru yakalayamadığını söyleyen danışanlarda her şeyin bu dürtüden ibaret olmadığı mesajı verilebilir. Bence lise ve üzeri yaş gurubuna önerilebilecek bir kitap,ama özellikle yetişkinlere tavsiye edilebilir. İçinde bulunduğu durumu tanımlamakta zorlanan insanların,önem verdikleri şeyleri göden geçirmelerini sağlamak amacıyla bir betimleme sağlayabilir. Bibliyoterapi açısından,özellikle “dinin yenilgisi” adlı bölümde insanın sınırlarını aştığı vurgulandığı için “maddi kazanç için fazla hırslı insanlara,insan olarak sınırlarının farkına varmasına yardımcı olabilir”

Kitapta Hayatı sevebilmek adına, ruhsal sıkıntı ve can sıkıntısına karşı yapılması gerekenler sıralanmıyor var olan durum betimleniyor ve sebepler üzerinde duruluyor. Sosyal demokrat olduğunu vurgulayan Erich Fromm, adeta insanın sıkıntılarının dini ve manevi duyguları geri plana itmesiyle oluştuğunu vurgular gibi…

Son olarak; günümüz yetişkinlerinin nasıl robotlaştığını ve hayatın anlamını maddi tatminle sınırladıklarını fark ettirebilmesi açısından ve bizlerin dünyada en önemli şeyin sevgi olduğunu, kendini tanımanın ve potansiyelini geliştirebilmeye dönük bir toplum yapısını hedeflememiz açısından değerli bir kitap olduğunu düşünüyorum…